“Two wrongs don't make a right” (Hai việc sai không tạo nên một việc đúng), “The pen is mightier than the sword” (Ngòi bút mạnh hơn gươm giáo), “When in Rome, do as the Romans do” (Nhập gia tùy tục), chắc hẳn bạn đã nghe qua những câu châm ngôn tiếng Anh này ít nhất một lần. Nhưng bạn đã bao giờ nghe một câu tục ngữ Nhật Bản chưa? Dưới đây là 20 câu tục ngữ nổi tiếng của Nhật Bản và ý nghĩa đằng sau của chúng. 

Tục ngữ là lời nói được đúc kết từ các thế hệ tổ tiên. Chúng giúp con người thay đổi cách suy nghĩ để có thể sống tốt hơn, đồng thời phản ánh văn hóa Nhật Bản và có thể mang đến cái nhìn sâu sắc về cách suy nghĩ của người Nhật. Dưới đây là 20 câu châm ngôn Nhật Bản sẽ dạy cho bạn những bài học trong cuộc sống.

後の祭り

Ato no matsuri

Bản dịch tiếng Anh: The festival afterwards

Bản dịch tiếng Việt: Sau lễ hội

Câu tục ngữ Nhật Bản này có nghĩa đen là "quá muộn!" Ngay cả khi bạn hối tiếc về điều gì đó, thì đã quá muộn, vì vậy buồn bã chẳng có ích gì. Matsuri là lễ hội được tổ chức tại các đền thờ Thần đạo hoặc chùa Phật giáo. 

鰯の頭も信心から

Iwashi no atama mo shinjin kara

Bản dịch tiếng Anh: Even the head of a sardine can become holy with devotion.

Bản dịch tiếng Việt: Ngay cả đầu của một con cá mòi cũng có thể là thần thánh trong sự sùng kính.

Nguồn gốc của câu tục ngữ này có từ thời Edo. Trong thời gian đó, có phong tục treo đầu cá mòi ở lối vào nhà để xua đuổi tà ma trong lễ Setsubun (ngày trước Risshun, ngày đầu tiên của mùa xuân theo lịch cũ). Vì vậy, câu tục ngữ Nhật Bản này có nghĩa là với niềm tin, bất cứ điều gì có thể trở thành thánh, bởi vì niềm tin là bí ẩn.

Niềm tin của con người có thể biến mọi thứ thành khả thi

海老で鯛を釣る

Umirō de tai o tsuriru

Bản dịch tiếng Anh: Fishing bream with shrimp as bait

Bản dịch tiếng Việt: Thả tôm bắt cá tráp

Cá tráp là loại cá cao cấp ở Nhật Bản, và thường được ăn trong các lễ hội hoặc trong bữa ăn kỷ niệm. Ngược lại, tôm là loại hải sản khá phổ biến. Vì vậy, câu tục ngữ Nhật Bản này có nghĩa là thu được lợi nhuận lớn với một chi phí nhỏ.

河童の川流れ

Kawa warabe no kawanagare

Bản dịch tiếng Anh: Kappa swept away by the river

Bản dịch tiếng Việt: Kappa bị cuốn theo dòng sông

Kappa là một sinh vật thần thoại của Nhật Bản. Nó được cho là sống bên trong những dòng sông trong vắt, bơi lội giỏi và rất thích ăn dưa chuột. Câu tục ngữ này có nghĩa là ngay cả một người là bậc thầy về một cái gì đó cũng có thể mắc sai lầm. Những câu tục ngữ tương tự của Nhật Bản là "ngay cả khỉ cũng rơi từ trên cây xuống" và "ngay cả Koubou (một nhà tu hành Phật giáo nổi tiếng) cũng mắc lỗi khi viết".

To-ranu tanuki no kawa san-yō

Bản dịch tiếng Anh: Counting tanuki furs before they've been caught

Bản dịch tiếng Việt: Đếm số da chồn trước khi chúng bị bắt

Câu tục ngữ này có nghĩa là tính toán hoặc mong đợi phần thuộc về bạn trước khi nó đến, tương tự như "đếm gà trước khi chúng nở." Nó thường được rút ngắn thành "kawazanyou."

 

月と鼈

Tsuki to suppon

Bản dịch tiếng Anh: The moon and a softshell turtle

Bản dịch tiếng Việt: Mặt trăng và rùa mai mềm

Mặt trăng và rùa mai mềm Trung Quốc đều có hình tròn. Chúng đều có hình dáng giống nhau nhưng giá trị của chúng hoàn toàn khác nhau. Mặt trăng là biểu tượng của sắc đẹp, còn rùa lại sống trong bùn lầy. Vì lý do này, câu nói của người Nhật này là sự ví von về những thứ khác biệt đến mức không thể so sánh được.

Mặt trăng và rùa mai mềm tuy có hình dạng giống nhau nhưng giá trị lại hoàn toàn khác nhau

 

石橋を叩いて渡る

Ishibashi o tataite wataru

Bản dịch tiếng Anh: Knock on a stone bridge before crossing it

Bản dịch tiếng Việt: Nhớ gõ vào cầu đá trước khi bước qua

Cầu đá là công trình kiến ​​trúc rất kiên cố. Tuy nhiên, cũng như những loại cầu khác, cầu đá có thể bị sập bất cứ lúc nào nếu cấu trúc của chúng bị suy yếu. Câu nói này của người Nhật cho thấy sự cần thiết của việc đề phòng mặc dù thoạt nghe có vẻ an toàn.

Cẩn trọng, đề phòng luôn là điều cần thiết

石の上にも三年

Ishi no ue ni mo san-nen

Bản dịch tiếng Anh: Three years sitting on a rock

Bản dịch tiếng Việt: Ngồi trên tảng đá 3 năm

Điều gì sẽ xảy ra khi bạn ngồi trên một tảng đá trong 3 năm? Đó chính là cuối cùng bạn sẽ thành công sưởi ấm được nó. Câu tục ngữ này có nghĩa là mặc dù bạn dường như đang trải qua thời kỳ khó khăn, nhưng hoàn cảnh sẽ thay đổi, và mọi thứ sẽ trở nên tốt đẹp hơn.

Có thể bạn đang trong thời kỳ khó khăn nhưng hãy nhớ "Sau cơn mưa trời lại sáng"

頭隠して尻隠さず

Atama komo shite shiri komo sazu

Bản dịch tiếng Anh: Hide your head but fail to hide your butt

Bản dịch tiếng Việt: Giấu đầu lòi đuôi 

Câu tục ngữ này có nghĩa là bạn nghĩ rằng bạn có thể che giấu tất cả các khuyết điểm của mình, nhưng thực tế bạn chỉ có thể giấu một phần, những người khác đều có thể nhìn thấy vấn đề. Nó xuất phát từ hành vi của loài chim trĩ xanh, một loài chim thường cố gắng ẩn mình khỏi nguy hiểm nhưng thất bại thảm hại khi để hở đuôi.

 

清水の舞台から飛び降りる

Shimizu no butai ka-ra hi bi furiru

Bản dịch tiếng Anh: Jumping from the Kiyomizu stage

Bản dịch tiếng Việt: Từ đài Kiyomizu nhảy xuống

Kiyomizu là đài quan sát tại chùa Kiyomizu ở Kyoto. Có một truyền thuyết rằng nếu bạn nhảy khỏi nơi này mà không bị thương, điều ước của bạn sẽ thành hiện thực. Nếu bạn nhảy xuống và chết, bạn sẽ đến Niết bàn. Câu tục ngữ này có nghĩa là dốc sức nỗ lực, dấn thân vào rủi ro và hy vọng những điều tốt đẹp nhất sẽ xảy ra.

Cứ dốc hết sức mình đừng ngần ngại rủi ro và những điều tốt đẹp sẽ đến

 

10 câu tục ngữ trên chắc hẳn đã đem đến cho bạn rất nhiều thông điệp ý nghĩa. Hãy cùng đón chờ phần 2 để được biết thêm nhiều câu tục ngữ tưởng chừng đơn giản nhưng ẩn chứa bài học rất đáng trân trọng của người Nhật nhé!

 

>>> Xem thêm bài viết tại: 20 câu tục ngữ Nhật Bản mang đến cho bạn những bài học sâu sắc (Phần 2)

 

Tags: Nhật Bản, văn hóa Nhật Bản, ca dao tục ngữ, tục ngữ, tục ngữ Nhật Bản, văn hóa và lịch sử Nhật Bản, những câu tục ngữ Nhật Bản hay