Các bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao trải qua một thời gian, trong khi các ăn nhà cũ, truyền thống của các quốc gia dần dần biến mất nhưng Washitsu của Nhật vẫn tồn tại và phát triển thành một nghệ thuật kiến trúc độc đáo được cả thế giới biết đến không? Hãy cùng Phuong Nam Education đi tìm câu trả lời cho câu hỏi này nhé!

Phong cách kiến trúc của Washitsu

Các căn phòng kiểu Nhật còn tồn tại đến nay cho thấy phong cách và phương pháp xây dựng độc đáo của Nhật Bản luôn phản ánh văn hóa, lối sống qua từng thời kỳ. Có thể chia phong cách kiến trúc của Washitsu thành 3 loại chính:

Shinden zukuri 

Đây là phong cách kiến trúc được các quý tộc thời Heian áp dụng để xây dựng nhà ở. Không giống với phong cách trang nghiêm thời Nara, đặc trưng của phong cách này là sự sang trọng, tinh tế, chú trọng vào sự hài hòa với thiên nhiên. Ở trung tâm của ngôi nhà là “sảnh chính”, nơi ở của chủ nhà, được gọi là “shinden”, trong vườn của ngôi nhà có nhiều cây cối, ao hồ, là nơi quý tộc xưa ngắm trăng, thưởng thơ. 

Phong cách kiến trúc Shinden zukuri

Shoin zukuri

Phong cách này phổ biến từ thời Muromachi đến đầu thời Edo. Ở phong cách này, vách ngăn Fusuma và cửa trước Shoji được phát triển, tạo ra nhiều căn phòng với vai trò khác nhau. Ngoài ra, những bộ phận khác của phòng kiểu Nhật như hốc tường Tokonoma, lăng kính, hiên nhà, lối vào,... của phong cách này đã trở thành nền tảng của kiến trúc Nhật Bản hiện đại.

Phong cách kiến trúc Shoin zukuri

Sukiya zukuri

Phong cách này xuất hiện từ thời Azuchi Momoyama, đánh dấu sự chuyển hướng từ phong cách của phòng trà đạo sang phòng cho dân thường. Kết hợp thiết kế đơn giản của phòng trà do Sen no Rikyu thành lập, với phong cách Shoin, tạo ra phong cách này với kiểu dáng đơn giản, tinh tế nhưng cũng không kém phần tinh xảo và sang trọng.

Phong cách kiến trúc Sukiya zukuri

Kiến thức cơ bản về Washitsu

Nhiều người hình dung đơn giản Washitsu là phòng chiếu Tatami, nhưng ngoài Tatami ra, Washitsu còn có các yếu tố dưới đây.

• Tokonoma: là không gian được coi là bộ mặt của căn phòng. Là một góc phòng đặt thụt vào trong so với vách tường, được trang trí bằng những bình hoa, tranh treo tường,..
• Ranma: là khung trang trí kết hợp hệ thống thông gió và chiếu sáng, được đặt trên Nageshi và Kamoi.
• Nageshi: là thanh ngang nối cột với cột, được đặt trên Kamoi, được gắn vào trần nhà.
• Kamoi: là rãnh nằm ngang ở trên cùng để lắp Shoji và cửa trước.
• Shiki: là rãnh nằm dưới, kết hợp với Kamoi, giúp cửa trượt có thể trượt qua trái, qua phải.
• Kokabe: là bức tường hẹp, nằm trên Kamoi
• Chiếu Tatami: đây là yếu tố quan trọng nhất trong phòng kiểu Nhật, đến mức nhiều người thường gọi Washitsu là phòng Tatami. Là loại chiếu truyền thống của người Nhật được làm từ các sợi cói, vải, dùng để lót sàn nhà.
• Fusuma: là những tấm chữ nhật thẳng đứng, được đặt giữa các phòng liền kề, có thể tháo rời.
• Shoji: là cửa sổ, vách ngăn, được làm từ khung lưới gỗ phủ giấy mờ, dù vậy nó vẫn đảm bảo sự riêng tư nhất định.

Một số yếu tố trong phòng kiểu Nhật

Ưu điểm của Washitsu là gì?

Tại sao phòng kiểu Nhật lại nổi tiếng trên thế giới đến như vậy? Dưới đây là một số ưu điểm của Washitsu.

Thứ nhất, so với phòng kiểu phương Tây, Washitsu linh hoạt hơn, có thể sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Washitsu có thể là phòng khách để tiếp đón bạn bè, người thân đến gia đình, là phòng sinh hoạt để cùng mọi người trong gia đình ăn cơm, trò chuyện, là phòng ngủ để ngủ trưa, khách nghỉ qua đêm, đặc biệt, nó còn là không gian nhỏ để học tập, làm việc. Hiện nay, không ít người Nhật chọn thay đổi lối sống, ưa chuộng phong cách phương Tây, nhưng vẫn còn nhiều người Nhật giữ lối sống đơn giản, lựa chọn phòng kiểu Nhật là không gian sinh hoạt, sinh sống.

Thứ hai, có khả năng điều chỉnh độ ẩm. Chiếu Tatami là yếu tố quan trọng nhất trong Washitsu, được làm bằng cói, rơm, là những vật liệu có khả năng hút ẩm cao, không chỉ thế nó còn có khả năng giải phóng độ ẩm khi độ ẩm thấp, nhờ thế nó trở thành yếu tố giúp Washitsu có đặc tính kiểm soát độ ẩm tuyệt vời. Ngoài ra, chiếu Tatami còn có khả năng khử mùi cực tốt, số lượng lớn các lỗ nhỏ trên tấm cói hấp thụ carbon dioxide, các chất độc hại trong không khí. Nhờ những đặc tính của chiếu Tatami mà Washitsu có khả năng như máy lọc không khí mang lại cảm giác thoải mái cho mọi người.

Thứ ba, giúp thư giãn. Hương thơm dễ chịu của cói làm dịu tâm trí. Thực tế, cói, nguyên liệu làm chiếu Tatami, được du nhập vào Nhật như một loại dược liệu để chữa bệnh, có tác dụng thư giãn, điều hòa hơi thở, ổn định tinh thần, giảm căng thẳng. Ngoài ra, nhờ chứa a-cyperone, chiếu Tatami được cho là tốt cho chứng mất ngủ, hiệu quả cao trong việc chữa lành tâm trí.

Chiếu Tatami có rất nhiều công dụng khác nhau

Nhược điểm của Washitsu

Phòng kiểu Nhật có nhiều ưu điểm, nhưng cũng có một số nhược điểm như sau:

Thứ nhất, dễ để lại dấu vết trên chiếu Tatami trong phòng kiểu Nhật. Khi đồ đạc nặng như bàn làm việc, tủ ngăn kéo được đặt trên Tatami, chúng sẽ để lại dấu chân trên chiếu. Trên thị trường Nhật Bản có nhiều loại hàng hóa có tác dụng ngăn để lại dấu chân trên Tatami nhưng số lượng rất hạn chế. Ngoài ra, khi thức ăn, đồ uống bị đổ trên Tatami khó lau sạch hơn so với sàn gỗ. Vì thế, nhiều gia đình có nhiều thành viên, có trẻ con hay gia đình nước ngoài không quen dùng chiếu Tatami có thể gặp nhiều khó khăn trong việc lau chùi Tatami.

Thứ hai, tốn tiền và công sức để sửa chữa, bảo trì. Những bức tường trong Washitsu sau một thời gian sử dụng, dễ bong tróc, nên việc dọn dẹp khá vất vả. Ngoài ra, chiếu Tatami sau vài năm sử dụng cũng trở nên bạc màu và xơ xác, cách 3 năm đến 5 năm cần thay đổi chiếu một lần và chi phí thay chiếu khoảng 10.000 Yên. Ngoài Tatami thì những thứ khác như Fusuma hay Shoji cũng cần thay thế thường xuyên, đặc biệt trường hợp có trẻ em thì tần suất thay có thể tăng lên, vì thế những gia đình có em bé cần cân nhắc kỹ càng trước khi sử dụng Washitsu.

Có thể nói Washitsu là một trong những điểm hấp dẫn thu hút khách tham quan đến khám phá, du học, sinh sống. Nếu bạn có mong muốn đến Nhật Bản du học để khám phá điểm hấp dẫn này không?

Tags: Washitsu, phòng kiểu Nhật, kiến thức cơ bản về Washitsu, ưu điểm của Washitsu, nhược điểm của Washitsu, Tatami, phong cách kiến trúc của Washitsu, phòng Tatami